การฉีดพลาสติกมีกี่แบบ ในอุตสาหกรรมการผลิต “ฉีดพลาสติก” ถือเป็นหนึ่งในกระบวนการที่สำคัญที่สุด เพราะสามารถผลิตชิ้นส่วนที่มีความละเอียด แข็งแรง และซับซ้อนได้ในเวลาอันรวดเร็ว ไม่ว่าจะเป็นชิ้นส่วนยานยนต์ อุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์ บรรจุภัณฑ์ ไปจนถึงอุปกรณ์การแพทย์ ล้วนมีการผลิตด้วยวิธีฉีดพลาสติกเป็นหลัก แต่หลายคนอาจยังไม่ทราบว่า การฉีดพลาสติกมีกี่แบบ การฉีดพลาสติกนั้นมีอยู่หลายรูปแบบ ซึ่งแต่ละแบบจะมีข้อดี ข้อจำกัด และความเหมาะสมในการใช้งานที่แตกต่างกันไป
- บทบาทของฉีดพลาสติกในยานยนต์
- เคล็ดลับ และความสำคัญในการดูแลรักษาแม่พิมพ์สำหรับงานฉีดพลาสติก
- พื้นฐานเกี่ยวกับกระบวนการฉีดพลาสติก
1. การฉีดพลาสติกทั่วไป (Conventional Injection Molding)
นี่คือรูปแบบที่ใช้กันมากที่สุดในอุตสาหกรรม เป็นการหลอมเม็ดพลาสติกแล้วฉีดเข้าไปในแม่พิมพ์ จากนั้นรอให้เย็นตัวและแข็งแรงตามรูปแบบที่ออกแบบไว้ ข้อดีคือสามารถผลิตชิ้นงานได้ในปริมาณมาก รวดเร็ว และควบคุมคุณภาพได้ดี เหมาะกับการผลิตสินค้าที่ต้องการจำนวนมาก เช่น อุปกรณ์ใช้ในครัวเรือน ฝาขวด ชิ้นส่วนเล็กๆ ของเครื่องใช้ไฟฟ้า
จุดเด่น:
- ต้นทุนต่อชิ้นต่ำเมื่อผลิตในปริมาณมาก
- ควบคุมคุณภาพได้ง่าย
- เหมาะกับการผลิตสินค้า Mass Production
2. การฉีดพลาสติกแบบ Hot Runner System
เป็นเทคโนโลยีที่ใช้ระบบหล่อร้อนในแม่พิมพ์ ทำให้พลาสติกที่หลอมไม่แข็งตัวระหว่างทางการไหลเข้าสู่โพรงแม่พิมพ์ จึงช่วยลดการสูญเสียวัสดุ และได้ชิ้นงานที่มีคุณภาพสูงกว่า
ข้อดี:
- ลดเศษพลาสติกเหลือทิ้ง
- ประหยัดวัตถุดิบ
- เหมาะกับชิ้นงานที่ต้องการความประณีตสูง เช่น ชิ้นส่วนอิเล็กทรอนิกส์ บรรจุภัณฑ์อาหาร
ข้อควรระวัง:
- แม่พิมพ์มีต้นทุนสูง
- ต้องการผู้เชี่ยวชาญในการดูแลรักษา
3. การฉีดพลาสติกแบบ Cold Runner System
ตรงข้ามกับ Hot Runner โดยใช้ช่องทางหล่อเย็นแทน ทำให้มีเศษพลาสติกเกิดขึ้นบ้าง แต่ต้นทุนแม่พิมพ์ถูกกว่า เหมาะกับผู้ประกอบการที่ต้องการลงทุนต่ำและผลิตชิ้นงานทั่วไป
จุดเด่น:
- ค่าใช้จ่ายแม่พิมพ์ต่ำกว่า
- ดูแลรักษาง่าย
- เหมาะกับผู้ประกอบการรายเล็กหรือชิ้นงานที่ไม่ซับซ้อนมาก
4. การฉีดพลาสติกสองสี หรือหลายวัสดุ (Two-Shot / Multi-Component Injection Molding)
เป็นการฉีดพลาสติกสองชนิดหรือมากกว่าในแม่พิมพ์เดียวกัน เพื่อให้ได้ชิ้นงานที่มีคุณสมบัติพิเศษ เช่น พลาสติกแข็งผสมยางนิ่ม หรือพลาสติกสองสีในชิ้นเดียว เหมาะกับงานที่ต้องการทั้งความสวยงามและฟังก์ชันการใช้งาน เช่น แปรงสีฟัน ปุ่มกดรีโมต หรือฝาครอบที่ต้องกันลื่น
ข้อดี:
- ชิ้นงานสวยงามและมีเอกลักษณ์
- ลดขั้นตอนการประกอบชิ้นส่วน
- เพิ่มความทนทานและฟังก์ชัน
5. การฉีดพลาสติกแบบ Overmolding
คือการนำชิ้นส่วนที่ผลิตเสร็จแล้ว เช่น โลหะ หรือพลาสติกอีกชิ้นหนึ่ง มาใส่ในแม่พิมพ์ แล้วทำการฉีดพลาสติกใหม่เคลือบหรือยึดติดไว้ เหมาะกับชิ้นงานที่ต้องการผิวสัมผัสหลายแบบ หรือเพิ่มความแข็งแรง เช่น ด้ามจับเครื่องมือ ปลอกหุ้มสายไฟ
จุดเด่น:
- ทำให้ชิ้นงานแข็งแรงขึ้น
- ช่วยเพิ่มความสะดวกสบายในการใช้งาน
- ลดการประกอบแยกชิ้นส่วน
6. การฉีดพลาสติกแบบ Gas-Assisted Injection Molding
เป็นการฉีดก๊าซเข้าไปในโพรงแม่พิมพ์ร่วมกับพลาสติก เพื่อสร้างช่องว่างภายในชิ้นงาน วิธีนี้ช่วยลดการใช้พลาสติก ทำให้ชิ้นงานเบาลง แต่ยังคงความแข็งแรง เหมาะกับชิ้นส่วนเฟอร์นิเจอร์ ยานยนต์ หรืออุปกรณ์ที่ต้องการน้ำหนักเบาแต่แข็งแรง
ข้อดี:
- ลดการใช้วัตถุดิบ
- ทำให้ชิ้นงานเบาและแข็งแรง
- ลดการบิดงอของชิ้นงาน
7. การฉีดพลาสติกแบบ Micro Injection Molding
ใช้สำหรับผลิตชิ้นงานขนาดเล็กมาก เช่น ชิ้นส่วนการแพทย์ อุปกรณ์อิเล็กทรอนิกส์ขนาดจิ๋ว วิธีนี้ต้องใช้เครื่องจักรที่มีความแม่นยำสูงและแม่พิมพ์ที่ละเอียดเป็นพิเศษ
จุดเด่น:
- ผลิตชิ้นงานที่มีขนาดเล็กและซับซ้อนได้
- ใช้ในอุตสาหกรรมที่ต้องการความละเอียดสูง
8. การฉีดพลาสติกแบบ Insert Molding
คล้ายกับ Overmolding แต่เน้นการนำวัสดุอื่น เช่น โลหะ เข้ามาใส่ในแม่พิมพ์ แล้วฉีดพลาสติกให้ยึดติด เหมาะกับชิ้นส่วนอิเล็กทรอนิกส์หรือยานยนต์ที่ต้องการความแข็งแรง เช่น ขั้วต่อไฟฟ้า
ข้อดี:
- เพิ่มความทนทาน
- ลดขั้นตอนการประกอบ
- ใช้ได้ทั้งกับโลหะและวัสดุอื่นๆ
จากที่กล่าวมา การ ฉีดพลาสติก มีหลายรูปแบบ ไม่ว่าจะเป็นแบบทั่วไป, Hot Runner, Cold Runner, Two-Shot, Overmolding, Gas-Assisted, Micro Injection หรือ Insert Molding ซึ่งแต่ละแบบมีข้อดีข้อเสียต่างกันไป การเลือกใช้เทคนิคใดขึ้นอยู่กับลักษณะชิ้นงาน ความซับซ้อน ปริมาณการผลิต และงบประมาณ
หากผู้ประกอบการหรือผู้ออกแบบเข้าใจความแตกต่างของการฉีดพลาสติกแต่ละประเภท ก็จะสามารถเลือกใช้วิธีการที่เหมาะสมที่สุด เพื่อเพิ่มคุณภาพของผลิตภัณฑ์ ลดต้นทุน และตอบโจทย์ความต้องการของตลาดได้อย่างแท้จริง
DEEMARK INDUSTRY CO.,LTD
3/27 หมู่ 2 ซ.วัดศรีเรืองบุญ ถ.กาญจนาภิเษก
ต.ปลายบาง อ.บางกรวย จ.นนทบุรี 11130
email : sukhumlee@gmail.com
Phone : 02-985-1546, 081-844-8224
Fax : 02-984-1538
line : 081.844.8224
